Επικεντρώνοντας την προσοχή μας στο κάθισμα, πιθανόν χάνουμε την ουσία του προβλήματος που δεν είναι άλλη από το έλλειμμα κίνησης και άσκησης. Τα τελευταία χρόνια έχει βελτιωθεί σημαντικά η εργονομία στους χώρους εργασίας, καθώς έχει επισημανθεί από πολλούς επιστημονικούς και οικονομικούς φορείς η αξία της σωστής στάσης στην εργασία, τόσο στην πρόληψη επώδυνων καταστάσεων, όσο και στη μείωση των ωρών απουσίας των εργαζομένων από την εργασία τους.

Αρκεί αυτό;

ο σώμα έχει μια θαυμάσια προσαρμοστική ικανότητα, για την ακρίβεια ο εγκέφαλος με την πλαστικότητα που τον διακρίνει προσαρμόζει το σώμα να ανταποκρίνεται άριστα στις δυνάμεις και επιβαρύνσεις που δέχεται σε όλη τη διάρκεια της ημέρας. Αν κάθεστε όλη την ημέρα το σώμα θα προσαρμοστεί ανάλογα. Τι σημαίνει στη πραγματικότητα αυτό; Σημαίνει ότι σε βάθος χρόνου θα χαθεί η κινητικότητα σε περιοχές του σώματος όπως είναι για παράδειγμα τα ισχία και η θωρακική μοίρα της Σ.Σ., αλλά και μυϊκές ομάδες όπως οι γλουτιαίοι, το πέταλο των στροφέων, οι απαγωγείς της ωμοπλάτης κ.α. χάνουν την μυϊκή τους δύναμη.

Αναρωτηθείτε τι συμβαίνει στον πυρήνα του σώματος όταν κάθεστε όλη την ημέρα. Ο πυρήνας του σώματος αποτελείται από μια πολύπλοκη σειρά μυών, που εκτείνονται πολύ πέρα από τους κοιλιακούς, συμπεριλαμβανομένων όλων των μυϊκών ομάδων εκτός από τα χέρια και τα πόδια. Συνδυάζεται σχεδόν με κάθε κίνηση του ανθρωπίνου σώματος. Αυτοί οι μύες μπορούν να λειτουργήσουν ως ένας ισομετρικός ή δυναμικός σταθεροποιητής για τη μετακίνηση, για τη μεταφορά φορτίου από το ένα άκρο στο άλλο ή να αρχίσουν από μόνοι τους κάποια κίνηση.

Επίσης μια από τις λειτουργίες του πυρήνα είναι η διατήρηση της σωστής στάσης και ουσιαστικά η συγκράτηση του σκελετού στη θέση του με το μικρότερο δυνατό ενεργειακό κόστος για τον οργανισμό. Αν το σκεφτείτε καλά όμως και μια σωστά εργονομική καρέκλα υπηρετεί αυτόν τον σκοπό. Αυτό στερεί από τον πυρήνα του σώματος την ανάγκη της ενεργοποίησης αυτής της λειτουργίας, άρα την αποδυνάμωση του, με αποτέλεσμα όταν σταθείτε όρθιοι να μην είναι σε θέση να ανταποκριθεί στην διατήρηση της σωστής στάσης και να οδηγηθείτε σε μια νέα στάση προσαρμογής. Συνήθως αυτή η νέα στάση προσαρμογής προκαλεί επιβάρυνση σε δομές που δεν είναι κατασκευασμένες να κάνουν αυτή τη δουλειά, με αποτέλεσμα σε βάθος χρόνου πρόκληση τραυματισμών ή ακόμη της προσαρμοστικής εξάντλησης.

Το πρόβλημα το επικεντρώνουμε κυρίως στη καθιστική στάση, αλλά στη πραγματικότητα αφορά την ίδια την αρμονία στη λειτουργικότητα του οργανισμού.

Στρατηγικές αντιμετώπισης

1- Συχνά διαλείμματα για κίνηση, αλλαγή στάσης
2- Ανάστροφη της στάσης
3- Άσκηση

Συχνά Διαλείμματα

Το σώμα έχει ανάγκη ποικιλία κινήσεων, διαφορετικά αφομοιώνει/προσαρμόζεται σε αυτό που κάνει όλη την ημέρα. Δραστηριότητες όπως να σηκωθείτε από το γραφείο και να γεμίσετε ένα ποτήρι νερό, να περπατήσετε 2 λεπτά μέσα στην αίθουσα ή να κάνετε οτιδήποτε άλλο θα σας μετακινήσει από την καρέκλα που κάθεστε δεν είναι απλά χρήσιμο αλλά και απαραίτητο. Βρείτε ποια δραστηριότητα είναι ικανή να σας σηκώσει από την καρέκλα!

Αναστροφή της στάσης

Στο κάθισμα υιοθετείται συνήθως μια στάση με κάμψη του κορμού. Το σώμα είναι έτσι δομημένο ώστε να υπάρχει ισορροπία μεταξύ κάμψης και έκτασης του κορμού. Όταν βρίσκεται στα 2/3 της ημέρας σε θέση κάμψης, αυτό οδηγεί σε προσαρμογές που θα καταλήξουν σε ανισορροπία και δυσλειτουργία. Για να διατηρηθεί η ισορροπία απαιτείται σε τακτικά χρονικά διαστήματα να γίνεται αναστροφή της στάσης από κάμψη σε έκταση. Σε αυτό βοηθούν εξειδικευμένες ασκήσεις όπως είναι αυτές της τεχνικής McKenzie. Επίσης χρήσιμο είναι η χρήση μαξιλαριού για τη στήριξη της μέσης, που εμποδίζει τη καμπτική στάση, υποστηρίζει τη λόρδωση αλλά ταυτόχρονα διατηρεί σε καλή στάση το σύνολο της Σ.Σ.

 Άσκηση

Ένα πρόγραμμα ασκήσεων εστιασμένο σε μυϊκές ομάδες που δεν χρησιμοποιούνται στις καθημερινές δραστηριότητες, μπορεί να προσφέρει σημαντικά στη πρόληψη των μυοσκελετικών προβλημάτων και στη δυσλειτουργία. Δηλαδή εστιασμένο στην ενίσχυση της κινητικότητας στα ισχία και τη θωρακική μοίρα της Σ.Σ., ενδυνάμωση των μυών στο πέταλο των στροφέων, στους γλουτούς κ.α., αλλά και επανεκπαίδευση στην εργονομία των καθημερινών δραστηριοτήτων.

Συμπερασματικά μπορούμε να ισχυριστούμε ότι το κακό δεν βρίσκεται στη καθιστική ζωή, όσο στην έλλειψη κίνησης και άσκησης. Καθίστε όσο χρόνο απαιτεί η εργασία σας, αλλά προσθέστε τη κίνηση στη ζωή σας όσο πιο συχνά μπορείτε και μη ξεχνάτε τις τρεις στρατηγικές που αναφέραμε παραπάνω!