Ο ύπνος είναι η κύρια οδός προκειμένου το σώμα να αναπληρώσει την ενέργεια που έχασε κατά την διάρκεια της ημέρας και να «επαναφορτιστεί». Τι συμβαίνει, όμως, όταν η αϋπνία έρχεται να διαταράξει αυτήν την ισορροπία;

Η ενέργεια που καταναλώνει το σώμα μας κατά την διάρκεια της ημέρα αναπληρώνεται με διάφορους τρόπους, κυριότερος όμως είναι μέσω του ύπνου. Κατά τον ύπνο το σώμα ξεκουράζεται και επαναφορτίζεται, ώστε να μπορέσει να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της επόμενης μέρας. Τι συμβαίνει όταν ο ύπνος μας δεν είναι ποιοτικός, όταν είναι διακοπτόμενος , ή όταν δεν μπορούμε να κοιμηθούμε; Ο εκνευρισμός είναι δεδομένος, καθώς οι περισσότεροι από εμάς  γνωρίζουμε ότι ένας κακός ύπνος την προηγούμενη νύχτα θα έχει ανεπιθύμητες επιπτώσεις στις δραστηριότητές μας την επόμενη μέρα!

Γιατί όμως η αϋπνία είναι τόσο σημαντικό πρόβλημα;

Ουσιαστικά ο ύπνος προσφέρει τη δυνατότητα στα κύτταρα και στα όργανά μας να αναπληρώσουν τις απώλειές τους και να αυτοδιορθωθούν. Οπότε, αν ο ύπνος δεν είναι ικανοποιητικός για μεγάλο χρονικό διάστημα, δεν δίνεται στον οργανισμό η δυνατότητα επαρκούς αποκατάστασης, ή ο απαραίτητος χρόνος επούλωσης. Είναι γνωστό πως υπάρχουν παθήσεις που δημιουργούν θέματα με αϋπνίες όπως είναι: τα αυτοάνοσα νοσήματα, οι παθήσεις του Θυρεοειδούς, η κόπωση των επινεφριδίων, η άνοια, η κατάθλιψη, το άγχος. Όταν, λοιπόν, διαπιστώνουμε ότι  έχουμε προβλήματα στο ύπνο, πρέπει να γνωρίζουμε ότι αυτό μπορεί να είναι ένδειξη πως η υγεία μας δεν βρίσκεται στην  καλύτερη δυνατή κατάσταση. Σε αυτή την περίπτωση κρίνεται απαραίτητος ο ιατρικός έλεγχος.

Στην βιβλιογραφία αναφέρονται μερικά συμπληρώματα ως σημείο εκκίνησης για την αντιμετώπιση της αϋπνίας. Αυτά είναι:

• Θεανίνη (Theanine). Πρόκειται για αμινοξύ που βοηθά να ηρεμήσει το άγχος, βοηθώντας στην χαλάρωση και την ξεκούραση. Είναι ήπιο και μπορεί να χρησιμοποιηθεί από όσους θεωρούν πως δεν μπορούν να «κλείσουν» το μυαλό τους όταν προσπαθούν να κοιμηθούν. Η L-Theanine ανακαλύφθηκε ως συστατικό του πράσινου τσαγιού το 1949 και εγκρίθηκε στην Ιαπωνία, το 1964, για απεριόριστη χρήση του σε όλα τα τρόφιμα, όπως: σοκολάτες, αναψυκτικά και αφεψήματα, εκτός από παιδικές τροφές. Το προϊόν πωλείται στις ΗΠΑ, ως συμπλήρωμα διατροφής, και έχει χαρακτηριστεί από την Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) ως γενικά αναγνωρισμένο ως ασφαλές (GRAS) συστατικό. Ωστόσο, το γερμανικό Ομοσπονδιακό Ινστιτούτο Αξιολόγησης Κινδύνων (Bundesinstitut für Risikobewertung, BfR) έχει αντιρρήσεις για την προσθήκη θεανίνης στα ποτά.
• Μαγνήσιο.  Ηρεμεί  από το άγχος, βοηθά την μυϊκή δραστηριότητα, ανακουφίζει τα άτομα με κράμπες στα πόδια ή σφίξιμο των μυών και στην δυσκοιλιότητα. Πριν την χρήση μαγνησίου ο θεράπων ιατρός σας θα πρέπει να ελέγξει τα επίπεδά στον οργανισμό και να βεβαιωθεί πως η λήψη του ασφαλής για τον ασθενή.
• Τρυπτοφάνη (5-HTP ή L-tryptophan). Πέραν των άλλων, βοηθά και στην καλή διάθεση. Και σε αυτή τη περίπτωση όμως, πριν την χρήση, θα πρέπει να συμβουλευτείτε τον θεράποντα ιατρό σας. Κλινική έρευνα έχει δείξει μικτά αποτελέσματα όσον αφορά στην αποτελεσματικότητα της λήψης τρυπτοφάνης στην ενίσχυση του ύπνου, ιδιαίτερα σε «φυσιολογικούς» ασθενείς. Η Τρυπτοφάνη έχει δείξει κάποια αποτελεσματικότητα για την θεραπεία διαφόρων καταστάσεων που συνήθως συνδέονται με χαμηλά επίπεδα σεροτονίνης στον εγκέφαλο.

Τι μπορούμε να κάνουμε για την αϋπνία, χωρίς τον φόβο εξάρτησης από φάρμακα ή συμπληρώματα διατροφής;

Σε προηγούμενα άρθρα έχουμε αναλύσει ότι σε καταστάσεις στρες, μέσω της αντίδρασης του μεταιχμιακού συστήματος, το σώμα απελευθερώνει ορμόνες με αποτέλεσμα να προκαλούνται: ταχύπνοια, εφίδρωση, ταχυπαλμία, μυϊκός σπασμός, δύσκαμπτες αρθρώσεις και οτιδήποτε σχετίζεται με την αντίδραση “μάχης ή φυγής”. Επίσης έχει αναφερθεί ότι σε κάποιο βαθμό το στρες είναι δημιουργικό γιατί μας κινητοποιεί. Μακροχρόνια, όμως, διαταράσσει την συνολική λειτουργία του οργανισμού. Φανταστείτε πως νιώθετε όταν περπατάτε πάνω σε πάγο. Το σώμα βρίσκεται σε κατάσταση συναγερμού στην προσπάθεια να μας προστατεύσει από ενδεχόμενη πτώση και τραυματισμό. Σκεφτείτε τώρα αυτή η κατάσταση να διαρκούσε μέρες, μήνες, ή χρόνια και πόση ενέργεια απαιτείται από τον οργανισμό για να την αντιμετωπίσει! Αυτό, ακριβώς, προκαλεί το χρόνιο στρες. Αυξάνει την παραγωγή συγκεκριμένων ορμονών, της κορτιζόλης και της αδρεναλίνης από τα επινεφρίδια, των λεγόμενων «ορμονών του στρες», με αποτέλεσμα ένα σύνολο αρνητικών επιπτώσεων. Μια από αυτές τις αρνητικές επιπτώσεις είναι και η αϋπνία, ή ο διακοπτόμενος ύπνος.

Ουσιαστικά αυτό που συμβαίνει δεν είναι τίποτα άλλο από διαταραχή της λειτουργικής αρμονίας, έχει διαταραχθεί η ομοιόσταση, η οποία εκφράζεται ως δυσλειτουργία τού Κεντρικού Νευρικού Συστήματος και μπορεί να εκδηλωθεί με ένα σύνολο αισθητικών, κινητικών, ή νευρολογικών διαταραχών. Θεραπευτικός μας στόχος λοιπόν, είναι να αποκαταστήσουμε την λειτουργικότητα του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος, να ενισχύσουμε τον φυσικό αμυντικό μηχανισμό τού σώματος, με τελικό σκοπό να αποκαταστήσουμε την ομοιόσταση. Οποιαδήποτε θεραπευτική τεχνική μπορεί να προσφέρει προς αυτήν την κατεύθυνση είναι χρήσιμη και για την αντιμετώπιση της αϋπνίας.

Κρανιοϊερή Θεραπεία

Είναι γνωστό πως η Κρανιοϊερή Θεραπεία διευκολύνει την αποτελεσματική λειτουργικότητα του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος, βασικά όργανα του οποίου είναι ο εγκέφαλος και ο νωτιαίος μυελός. Η προσέγγιση με ήπιους χειρισμούς ενισχύει την χαλάρωση στον οργανισμό, επιτρέποντας το άτομο να εισέλθει σε κατάσταση βαθιάς χαλάρωσης, παρόμοια με εκείνη που επιτυγχάνεται με τον διαλογισμό.

Σε πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Journal of Integrative Medicine αναφέρεται πως η Κρανιοϊερή Θεραπεία συνεισφέρει στην ρύθμιση του Αυτόνομου Νευρικού Συστήματος, που είναι υπεύθυνο για την ικανότητα του οργανισμού στη ξεκούραση και στην αντίδραση του stress. Έτσι ο οργανισμός μπορεί με ενισχύσει λειτουργίες όπως είναι η πέψη, η χαλάρωση, αλλά και η καθαρή σκέψη.