Μπορεί σε κάποιες περιπτώσεις τα Μυοπεριτονιακά Σημεία Πυροδότησης Πόνου (ΜΣΠΠ) - trigger points να είναι χρήσιμα; Κάποιες φορές ο πυροδοτούμενος πόνος από τα ΜΣΠΠ μπορεί να είναι δευτερεύουσας σημασίας, κυρίως στις περιπτώσεις όπου οι άλλες επιδράσεις από τα ΜΣΠΠ είναι ευεργετικές.

Την δεκαετία του '80 οι Αμερικανοί ιατροί J. Travel και D.G. Simons τεκμηρίωσαν μέσω έρευνας, την καινοτόμα για την εποχή άποψη πως ο πόνος μπορεί να οφείλεται σε μικροτραυματισμούς των ινών στους σκελετικούς μύες. Αποτέλεσμα αυτού του τραυματισμού είναι οι μύες να «σκληραίνουν», να «κονταίνουν» και να χάνουν την ελαστικότητά τους, πυροδοτώντας πόνο ακόμα και σε περιοχές απομακρυσμένες από το σημείο του τραυματισμού. Τα επώδυνα αυτά σημεία ονομάσθηκαν «trigger points», δηλαδή «Μυοπεριτονιακά Σημεία Πυροδότησης Πόνου - ΜΣΠΠ». Αναγνωρίζοντας αυτά τα σημεία, οι φυσικοθεραπευτές εφαρμόζουν τεχνικές «απενεργοποίησης», με στόχο να απαλλάξουν τον ασθενή από τον προβαλλόμενο πόνο.

Μπορεί σε κάποιες περιπτώσεις τα trigger points να είναι χρήσιμα;

Ο καθηγητής LeonChaitow, μέσω της ιστοσελίδας του (http://leonchaitow.com/),μας δίνει την απάντηση στο ερώτημα. Το κείμενο είναι στην Αγγλική γλώσσα, οπότε θα επιχειρήσω την ελεύθερη απόδοσή του στα Ελληνικά.

"Κάποιες φορές ο πυροδοτούμενος πόνος από τα ΜΣΠΠ μπορεί να είναι δευτερεύουσας σημασίας, κυρίως στις περιπτώσεις όπου οι άλλες επιδράσεις από τα ΜΣΠΠ είναι ευεργετικές. Ποιες είναι οι ευεργετικές επιδράσεις;

• Τοπική αύξηση του μυϊκού τόνου (μυϊκός σπασμός)
• Αύξηση του μυϊκού τόνου στην περιοχή του προβαλλόμενου πόνου

Το εύλογο ερώτημα που προκύπτει είναι: Πότε είναι απαραίτητη η πρόκληση του μυϊκού σπασμού;

Από την κλινική εμπειρία ξέρουμε ότι σε περιπτώσεις αστάθειας, τα ΜΣΠΠ μπορεί να αποτελούν τμήμα του λειτουργικού συστήματος διατήρησης της σταθερότητας -όπου αυτή απαιτείται.

Ο Simons και οι συνεργάτες του έδειξαν (1999) ότι όταν υπάρχει στον μυ μειωμένο επίπεδο ATP (τριφωσφορικήαδενοσίνης) και με την παρουσία ασβεστίου, η ακτίνη και η μυοσίνη-στοιχεία των μυών- είναι προγραμματισμένα να κλειδώνουν τον μυ σε θέση βράχυνσης (μειωμένου μήκους μυός). Ως εκ τούτου τα ΜΣΠΠ δρουν αποτελεσματικά στην απουσία του ATP και καθώς συνήθως εγκαθίστανται σε ιστούς που επιβαρύνονται με την υποστήριξη μη φυσιολογικής μορφολογίας στο σώμα, ή τις επιπτώσεις επαναλαμβανόμενης κακής στάσης, μπορούμε σε κάποιες περιπτώσεις να τα θεωρήσουμε ως μέρος της λύσης, παρά ως μέρος του προβλήματος. Όπως γνωρίζουμε, τα ΜΣΠΠ συχνά αποκαθίστανται αυτόματα όταν το άμεσο αίτιο εκλείψει -όπως είναι η κακή στάση, η υπέρχρηση, ή οι επιβαρυντικοί παράγοντες -όπως η διατροφή, η αναπνευστική δυσλειτουργία, η αφυδάτωση κλπ-, γεγονός που αποτελεί την ιδανική μέθοδος απενεργοποίησής τους (Chaitow & DeLany 2002).Επίσης, τα ΜΣΠΠ μπορεί να θεωρηθούν ως ένας μηχανισμός συναγερμού, είτε σιωπηλού (όταν είναι λανθάνοντα), είτε θορυβώδους (όταν είναι ενεργά), στις περιπτώσεις όπου οι δομές του σώματος επιβαρύνονται. Για τον λόγο αυτό η απελευθέρωσή τους, χωρίς να προηγηθεί η αποκατάσταση της αιτίας που τα προκάλεσε, αποτελεί λανθασμένη επιλογή η οποία θα οδηγήσει σε νέα υποτροπή.

Αντί να θεωρούμε τα ΜΣΠΠ, γενικά, ως παράγοντα δυσλειτουργίας, ίσως πρέπει να τα θεωρήσουμε ως ένα μηχανισμό βράχυνσης, χαμηλής ενεργειακής κατανάλωσης, τα οποία εγκαθίστανται λόγω της απουσίας διαθέσιμου ATP. Σκοπός του μηχανισμού αυτού είναι να διατηρήσει μια δομική ή τμηματική σταθερότητα, για άμεση η μακροχρόνια προσαρμογή / αντιστάθμιση, και για όσο χρονικό διάστημα αυτό είναι απαραίτητο.

Υιοθετώντας το σκεπτικό αυτό, είναι εύκολο να αντιληφθούμε και να ενοχοποιήσουμε για την προκαλούμενη δυσλειτουργία τόσο τη λανθασμένη στάση, όσο και τις καθημερινές συνήθειες στον τρόπο ζωής του ασθενή, και όχι τον ιστό που περικλείει τον ΜΣΠΠ, ο οποίος τελικά κάνει εκείνο για το οποίο έχει σχεδιαστεί. Όταν εντοπίσουμε το πρόβλημα και όταν είμαστε σε θέση να το αναγνωρίσουμε, η προσοχή μας θα πρέπει να επικεντρώνεται στο πλαίσιο που δραστηριοποιείται και όχι σε αυτό καθαυτό το ΜΣΠΠ, ακόμη και όταν προκαλεί προβαλλόμενο πόνο.

Φυσικά, στις περιπτώσεις που το ΜΣΠΠ είναι το απομεινάρι προηγούμενου τραυματισμού ή αστάθειας, θα πρέπει να απενεργοποιείται είτε με "ισχαιμική πίεση" και διατάσεις, είτε με τη τεχνική της "στεγνής βελόνας", είτε με άλλες τεχνικές manual therapy.