Πόνος που γίνεται αντιληπτός στο πίσω μέρος του κεφαλιού και μπορεί να ακτινοβολεί μέχρι τη περιοχή των ματιών αναφέρεται ως ινιακή νευραλγία.

Ο όρος ινιακή νευραλγία αναφέρεται σε πόνο που εντοπίζεται στην περιοχή που νευρώνουν τα ινιακά νεύρα, δηλαδή στο πίσω μέρος του του κεφαλιού, και συγκεκριμένα στο ινίο και το πάνω μέρος του αυχένα. Τα νεύρα αυτά σχηματίζονται από νευρικούς κλάδους της δεύτερης και τρίτης αυχενικής νωτιαίας ρίζας (Α2 – Α3).  Το Μείζον ινιακό νεύρο, αναδύεται μεταξύ του άξονα και κάτω λοξού κεφαλικού μυ, διατρυπά τον τραπεζοειδή μυ και νευρώνει εκτός από τους αυχενικούς μύες και το δέρμα της ινιακής περιοχής, το Έλασσον ινιακό νεύρο, ο ανώτερος δερματικός κλάδος του αυχενικού πλέγματος,  ανέρχεται δίπλα στο οπίσθιο χείλος του στερνοκλειδομαστοείδη μυ και κατανέμεται στην ινιακή χώρα και το Τρίτο ινιακό νεύρο, οπίσθιος κλάδος του Αυχενικού Νεύρου, νευρώνει το δέρμα του αυχένα κοντά στη μέση γραμμή. Τα νεύρα αυτά  συνδέονται με το Τρίδυμο νεύρο, (οι πυρήνες των Α2-Α3 νωτιαίων ριζών συνδέονται με τον πυρήνα του Τριδύμου νεύρου στο στέλεχος του εγκεφάλου), οπότε ο πόνος από ινιακή νευραλγία μπορεί να εντοπίζεται και αλλού στο κεφάλι, για παράδειγμα οι ασθενείς αναφέρουν χαρακτηριστικά ότι πονούν στα μάτια ή πίσω από τα μάτια. Λόγω της εγγύτητας τους με την ινιακή αρτηρία, ο πόνος εξαιτίας σπασμού της αρτηρίας, μπορεί να έχει και σφύζοντα χαρακτήρα. Ακόμη ο πόνος μπορεί να συνοδεύεται από ναυτία και εμετό. Μπορεί να υπάρχει αυξημένη ευαισθησία στην περιοχή, δηλαδή ένα απαλό άγγιγμα να πυροδοτήσει πόνο. Ενδεχομένως, μπορεί να υπάρχει μειωμένη αισθητικότητα ή δυσάρεστη αίσθηση στην προσβεβλημένη περιοχή.

Αίτια

Η Ινιακή νευραλγία μπορεί να εμφανιστεί αυτόματα ή ως αποτέλεσμα τραυματισμού των ινιακών νεύρων. Τα ινιακά νεύρα, λόγω της θέσης και της πορείας τους, τραυματίζονται και παγιδεύονται εύκολα  από επαναλαμβανόμενες καθημερινές κινήσεις, που προκαλούν σπασμό στους υποϊνιακούς μύες, όπως για παράδειγμα η κακή στάση στον ύπνο ή πριν από τον ύπνο, στην εργασία κ.λπ. Άλλες αιτίες είναι  αρθρίτιδα στη περιοχή και χειρουργικές επεμβάσεις στο τριχωτό της κεφαλής ή στο κρανίο. Η ινιακή νευραλγία είναι αρκετά σπάνια. Ωστόσο, πολλοί άλλοι τύποι πονοκεφάλων ή ημικρανίας που αφορούν την ίδια περιοχή στο πίσω μέρος του κεφαλιού ενεργοποιούν το μείζον ινιακό νεύρο στην εμπλεκόμενη περιοχή, προκαλώντας σύγχυση για την πραγματική αιτία του πόνου. 

Διάγνωση

Δεν υπάρχει συγκεκριμένη εξέταση για τη διάγνωση της ινιακής νευραλγίας. Μέσω της κλινικής εξέτασης διαπιστώνεται ευαισθησία κατά μήκος της πορείας του ινιακού νεύρου.

Θεραπεία

Μηχανικά το κεφάλι ταλαντεύεται πάνω σε δυο κονδυλωτές αρθρώσεις που σχηματίζουν την ατλαντο-ινιακή ένωση. Ο σχεδιασμός αυτός επιτρέπει κλίση στο κεφάλι προς τα εμπρός και πίσω και από το ένα πλάι στο άλλο. Δεδομένου ότι η ατλαντο-ινιακή άρθρωση συνδέεται με το εγκεφαλικό στέλεχος, το οποίο ελέγχει όλες τις βασικές λειτουργίες του σώματος (συμπεριλαμβανομένης της αναπνοής και του καρδιακού παλμού), η δυσλειτουργία της μπορεί να έχει εκτεταμένες συνέπειες. Για παράδειγμα, αν προκληθεί περιορισμός στην μια εκ των δυο ατλαντο-ινιακών αρθρώσεων, η στρέβλωση που προκαλείται στο ινιακό μπορεί να πυροδοτήσει νευρολογικά αντανακλαστικά με αύξηση του μυϊκoύ σπασμού στους υποϊνιακούς μύες, που με την σειρά τους θα συμπιέσουν και θα διεγείρουν το μείζον ινιακό νεύρο, με αποτέλεσμα πόνο που ακτινοβολεί στην πίσω επιφάνεια του κεφαλιού, στο πλάι, ενώ κάποιες φορές φτάνει έως την κογχική περιοχή. Υπάρχουν εξαιρετικές τεχνικές για την ασφαλή αποκατάσταση της λειτουργικότητας στην ατλαντο-ινιακή άρθρωση και κατά συνέπεια την απαλλαγή του ασθενή από τον συγκεκριμένο τύπο πονοκεφάλου. Ο θεραπευτής μπορεί να επιλέξει, είτε χειρισμούς σύμφωνα με την λογική της Κρανιοϊερής Θεραπείας του Dr Upledger, είτε όποιο χειρισμό εκείνος θεωρεί πως μπορεί να αποκαταστήσει την δυσλειτουργία στη περιοχή με ασφάλεια. Στη συνέχεια θα πρέπει να διδάξει στον ασθενή ασκήσεις αυτοελέγχου ή αυτορρύθμισης, ώστε εκείνος να αποκτήσει τον έλεγχο του προβλήματός του. Πολλές φορές διαπιστώνεται αλλαγές στην ευθυγράμμιση των δυο πρώτων αυχενικών σπονδύλων του άτλαντα και του άξονα. Συνήθως ο άξονας έχει μια μετατόπιση προς τα δεξιά και ο άτλαντας προς τα αριστερά. Ο εκπαιδευμένος θεραπευτής στην ήπια χειροπρακτική κατά Ackermann μπορεί να αποκαταστήσει την ευθυγράμμιση με ασφάλεια. Τέλος, ο εκπαιδευμένος θεραπευτής στις μυοσκελετικές τεχνικές ευθυγράμμισης του Eric Dalton - Myoskeletal Alignment Techniques, που έχουν σχεδιαστεί να αποκαθιστούν την λειτουργικότητα, μέσω της χειροθεραπείας (Manual Therapy | Hands-On Therapy), να ανακουφίζουν από τον πόνο, να αποκαθιστούν την αρμονία στο σώμα και την επανεκπαίδευση της κίνησης, μπορεί να συνεισφέρει σημαντικά στην αποκατάσταση της ινιακής νευραλγίας.   

Πηγές

• Postacchini F, Massobrio M, Idiopathic coccygodynia. Analysis of fifty-one operative cases and a radiographic study of the normal coccyx. The Journal of Bone and Joint Surgery. 1983 65(8): 1116-1124.
• Kim NH; Suk KS: Clinical and radiological differences between traumatic and idiopathic coccygodynia. Yonsei Med J, 1999 Jun, 40:3, 215-20.